Đau khớp ngón tay cái – Nguyên nhân và cách điều trị

Đau khớp ngón tay cái có thể xuất hiện do chấn thương, ngón tay bị chèn ép và chịu áp lực lớn hoặc do sự tác động của các bệnh xương khớp. Tình trạng đau nhức có thể xuất hiện ở khớp ngón tay bên trái, khớp ngón tay bên phải hoặc cả hai. Để áp dụng biện pháp phòng ngừa biến chứng hay điều trị hiệu quả, đầu tiên người bệnh cần phải xác định được nguyên nhân gây đau.

Nguyên nhân gây đau khớp ngón tay cái

Trên thực tế có rất nhiều nguyên nhân khiến cơn đau hình thành trên ngón tay cái của bạn. Đa phần tình trạng đau khớp ngón tay cái xuất hiện là do sự tác động của các bệnh xương khớp hay do chấn thương. Tuy nhiên nếu tình trạng đau nhức thường xuyên tái phát hoặc xuất hiện kéo dài, người bệnh có nguy cơ mắc phải những vấn đề về sức khỏe, bệnh lý tiềm ẩn khác. Trong trường hợp này bạn cần được điều trị y tế ngay.

Nguyên nhân gây đau khớp ngón tay cái gồm:

Hội chứng ống cổ tay

Hội chứng ống cổ tay có thể là nguyên nhân khiến tình trạng đau khớp ngón tay cái hình thành và phát triển. Nguyên nhân dẫn đến căn bệnh này là do bạn thương xuyên cử động cổ tay liên tục, dị dạng hoặc mất xương ở khớp cổ tay do gãy cổ tay, bệnh tiểu đường, tê thấp làm sưng khớp, suy nhược tuyến giáp gây sưng phù…

Khi mắc hội chứng ống cổ tay, ngoài tình trạng đau nhức cổ tay lan lên ngón tay cái, người bệnh còn nhận thấy cổ tay và ngón tay xuất hiện nhiều triệu chứng khó chịu khác. Gồm: Nóng ran, ngứa ran, tê bì…

Viêm khớp dạng thấp hoặc viêm khớp

Sụn đóng vai trò vô cùng quan trọng. Chúng giống như một đĩa đệm tồn tại bên trong các khớp ngón tay. Theo thời gian, cơ thể lão hóa, cơ quan này cũng bị bào mòn, thường xuyên gặp vấn đề hoặc xuất hiện những tổn thương. Từ đó dẫn đến bệnh viêm khớp dạng thấp hoặc viêm khớp các ngón tay.

Khi mắc bệnh viêm khớp, người bệnh sẽ gặp nhiều khó khăn trong việc cử động và di chuyển các ngón tay. Ngoài ra, sức mạnh của ngón tay cái sẽ suy yếu khiến khả năng cầm, nắm đồ vật của người bệnh cũng bị suy giảm.

Viêm khớp ngón tay cái nếu không điều trị kịp thời có thể phát triển mạnh và hình thành chứng viêm gân bao quanh khớp ngón tay cái. Khi đó người bệnh sẽ nhận thấy ngón tay cái và những khu vực cận kề xuất hiện cảm giác châm chích, nóng, bỏng, xuất hiện tiếng kêu nhỏ trong các khớp.

Chấn thương

Đau khớp ngón tay cái có thể xuất hiện khi bạn bị chấn thương ngón tay hoặc chấn thương bàn tay. Tình trạng đau nhức có thể hình thành do một số chấn thương cơ bản sau:

• Gãy xương gốc ngón tay cái: Tình trạng gãy xương gốc ngón tay cái thường xuất hiện sau một cú đấm mạnh hoặc một cú ngã. Điều này có thể khiến khớp ngón tay bị sưng đau và viêm nghiêm trọng.
• Trật khớp ngón tay cái: Trật khớp ngón tay cái xuất hiện với hai loại cơ bản đó lá trật khớp giữa và trật khớp gốc ngón tay. Trong đó trật khớp gốc ngón tay cái xuất hiện phổ biến hơn so với dạng còn lại. Khi bị trật khớp, người bệnh sẽ cảm thấy vô cùng khó khăn trong việc di chuyển  ngón tay cái và có cảm giác đau đớn nghiêm trọng. Tuy nhiên ở một số trường hợp, trật khớp không khiến ngón tay của bạn bị đỏ hoặc sưng tấy. Chính vì thế, chấn thương này thường khó nhận biết hơn những chấn thương còn lại.
• Gãy xương ngón tay thành nhiều mảnh: Gãy xương ngón tay thành nhiều mảnh được xếp vào danh sách những chấn thương nghiêm trọng. Khi bị chấn thương, cơn đau sẽ xuất hiện đột ngột và dữ dội khiến người bệnh không thể kiểm soát. Để điều trị chấn thương này, bệnh nhân cần phải tiến hành phẫu thuật.
• Gãy xương bên ngoài khớp: Tình trạng gãy xương bên ngoài khớp có thể  khiến cơn đau khớp ngón tay cái xảy ra. Tuy nhiên tình trạng gãy xương này thường ít gây nguy hiểm. Ngoài ra, gãy xương cũng có thể được điều trị mà không cần phải phẫu thuật.
• Chấn thương dây chằng (bong gân): Chấn thương dây chằng chéo trước ngay tại ngón tay cái thường xuyên xuất hiện ở những người chơi thể thao. Chấn thương này sẽ được hình thành khi bạn té ngã trong lúc tập thể dục, chơi các môn thể thao hoặc bạn đang chơi những môn thể thao tiếp xúc như bóng chuyền, bóng rổ… Khi dây chằng bị tác động hoặc bị tổn thương và rách, các khớp của bạn sẽ có dấu hiệu sưng đỏ, bầm tím và xuất hiện cơn đau.

Nguyên nhân khác

• Khớp ngón tay cái cũng giống như những khớp khác trên cơ thể. Khi bạn lạm dụng hoặc sử dụng khớp ngón cái quá mức, tình trạng thoái hóa khớp ở khớp ngón cái sẽ xảy ra. Từ đó khiến vị trí này thường xuyên mệt mỏi và đau nhức. Ngoài ra khi khớp ngón cái phải làm việc quá nhiều, người bệnh còn có cảm giác ngứa ngáy, nóng ran…
• Việc sử dụng điện thoại di động quá nhiều cũng là nguyên nhân khiến tình trạng đau khớp ngón tay cái xảy ra. Đặc biệt là tay thuận. Điều này sẽ xuất hiện khi bạn thường xuyên dùng ngón cái ấn, ngõ, lướt hoặc sử dụng một số thao tác khác trên điện thoại di động.
• Nhân viên văn phòng hoặc những người thường xuyên phải làm việc trên bàn phím máy vi tính sẽ thường xuyên bị đau nhức khớp ngón cái. Ngoài ra những đối tượng này cũng có khả năng mắc hội chứng ống cổ tay.
• Hiện tượng đau khớp ngón tay cái còn có thể xảy ra khi phần thịt (miếng đệm) của ngón tay cái bị tổn thương. Thông thường, tình trạng đau nhức sẽ xuất hiện đồng thời với vết xanh hoặc bầm tím. Đối với trường hợp này, người bệnh chỉ cần xoa bóp, dành thời gian nghỉ ngơi và tránh để ngón tay hoạt động… sẽ giúp cơn đau thuyên giảm.

Dấu hiệu nhận biết đau khớp ngón tay cái

Những dấu hiệu giúp bạn nhận biết tình trạng đau khớp ngón tay cái gồm:

• Sưng, cứng và đau nhức khớp
• Khi bạn cố gắng di chuyển, thực hiện hành động cụ thể trên những ngón tay thì cơn đau sẽ trở nên nghiêm trọng hơn
• Cơn đau xuất hiện liên tục khiến khả năng vận động và khả năng thực hiện các hoạt động thường ngày bị ảnh hưởng. Cụ thể như không thể gài nút áo, không thể buộc giày hoặc mở cửa…
• Phạm vi hoạt động của ngón tay bị thu hẹp, những hoạt động như nắm, cầm, bám không được như mong muốn. Ở một số trường hợp nặng, người bệnh có thể bị mất khả năng kiểm soát ngón tay cái.

Biến chứng của đau khớp ngón tay cái

Đau khớp ngón tay cái xuất hiện phổ biến và thường không quá nghiêm trọng. Tuy nhiên đôi khi cơn đau xuất hiện do bạn đang mắc những bệnh lý, vấn đề nghiêm trọng. Nếu không có biện pháp điều trị thích hợp, người bệnh có nguy cơ cao mắc phải những biến chứng sau:

• Nhiễm trùng, áp xe khớp ngón tay
• Biến dạng khớp
• Tê liệt, yếu cơ hoặc mất kiểm soát các ngón tay
• Tháo khớp để tránh xuất hiện thêm nhiều nguy cơ khác
• Nhiễm trùng máu.

Chẩn đoán đau khớp ngón tay cái

Khi chứng đau khớp ngón tay cái xuất hiện, bạn nên sớm đến bệnh viện để tiến hành kiểm tra, chẩn đoán nguyên nhân gây bệnh và điều trị. Đặc biệt là khi cơn đau thường xuyên tái phát, đau nghiêm trọng làm ảnh hưởng đến các hoạt động hoặc bạn nghi ngờ mình bị gãy xương. Ngoài ra, bạn cũng nên đến bệnh viện ngay sau khi bị chấn thương hoặc bị tai nạn.

Có rất nhiều phương pháp giúp chẩn đoán đau khớp ngón tay cái. Để chẩn đoán bác sĩ chuyên khoa sẽ hỏi bạn một vài câu hỏi liên quan đến triệu chứng. Để kết quả chẩn đoán bệnh lý trở nên chính xác hơn, bác sĩ chuyên khoa sẽ yêu cầu bạn thực hiện thêm một số phương pháp chẩn đoán hình ảnh sau:

• Chụp X-quang giúp kiểm tra dấu hiệu viêm khớp hoặc gãy xương
• Xét nghiệm các hoạt động của thần kinh hoặc hội chứng ống cổ tay
• Siêu âm để kiểm tra mức độ tổn thương hoặc mức độ viêm sưng dây thần kinh.
• MRI giúp kiểm tra giải phẫu học khớp và cổ tay.

Điều trị đau khớp ngón tay cái như thế nào?

Tùy thuộc vào mức độ đau nhức, mức độ tổn thương và nguyên nhân gây đau, phương pháp điều trị đau khớp ngón tay cái ở mỗi người sẽ khác nhau.

Phương pháp điều trị đau khớp ngón tay cái tai nhà

Khi bị đau khớp ngón tay cái ở giai đoạn nhẹ, đau do chấn thương hoặc làm việc quá sức, người bệnh có thể áp dụng một trong những phương pháp chữa bệnh tại nhà dưới đây:

Nghỉ ngơi

Nếu tình trạng đau nhức ngón cái xuất hiện do bạn bị chấn thương mô mềm hoặc thường xuyên hoạt động ngón tay cái, bạn nên ngưng các hoạt động và dành thời gian để nghỉ ngơi. Khi đó tình trạng đau nhức của bạn sẽ được cải thiện.

Chườm lạnh

Chườm lạnh là một trong những phương pháp giúp giảm đau hiệu quả và an toàn tại nhà. Nhiệt độ thấp sẽ khiến xương khớp thư giãn, cơn đau được cải thiện. Bên cạnh đó tình trạng viêm sưng xương khớp cũng được khắc phục.

Để thực hiện, bạn cần bọc một ít đá lạnh trong khăn. Sau đó chườm khăn này lên vị trí bị đau khoảng 15 – 20 phút. Lưu ý, bạn không nên chườm đá quá lâu vì điều này có thể khiến tay bạn bị bỏng lạnh.

Kéo căng ngón tay cái

Hoạt động kéo căng ngón tay cái có thể khiến cơn đau của bạn thuyên giảm đáng kể. Để thực hiện phương pháp này, bạn cần sử dụng tay còn lại để giữ và kéo dài ngón tay cái trong khoảng 20 giây. Lặp lại động tác từ 3 – 5 lần.

Riêng hội chứng ống cổ tay, người bệnh nên sử dụng đồng thời phương pháp điều trị chuyên sâu theo sự hướng dẫn của bác sĩ và một số bài tập giúp nâng cao sự linh hoạt và tăng khả năng phục hồi ngón tay cái.

Sử dụng nẹp

Việc sử dụng thanh nẹp sẽ giúp hỗ trợ khớp. Đồng thời hạn chế được sự di chuyển của cổ tay và ngón cái. Để cải thiện tình trạng đau khớp ngón tay, bạn có thể đeo nẹp suốt cả ngày lẫn đêm hoặc chỉ đeo nẹp vào ban đêm.

Lợi ích từ việc sử dụng nẹp:

• Cho khớp nghỉ ngơi
• Giảm đau
• Cố gắng giữ nguyên khớp ở vị trí thích hợp khi bạn thực hiện các hoạt động sinh hoạt thường ngày hoặc thực hiện bất kỳ động tác nào.

Sử dụng thuốc không kê đơn

Trong trường hợp cơn đau thường xuyên xuất hiện khiến bạn khó chịu, mất ngủ hoặc lo lắng, bạn có thể sử dụng thuốc kháng viêm hoặc thuốc giảm đau không kê đơn. Những loại thuốc này có thể giúp bạn cải thiện tình trạng đau nhức xương khớp, giảm sưng và chống viêm.

• Thuốc kháng viêm: Ibuprofen (Advil, Motrin) và Naproxen (Aleve) là những loại thuốc kháng viêm không kê đơn thường được sử dụng phổ biến trong điều trị đau nhức xương khớp kể cả đau khớp ngón cái.
• Thuốc giảm đau: Để cải thiện tình trạng đau nhức, người bệnh có thể sử dụng Acetaminophin (Tylenol) hoặc Paracetamol.

Lưu ý: Để tránh những rủi ro và tác dụng phụ có thể xảy ra trong thời gian điều trị, người bệnh nên sử dụng thuốc theo đúng hướng dẫn về cách dùng và liều lượng của bác sĩ chuyên khoa.

Điều trị y tế giúp khắc phục đau khớp ngón tay cái

Những chấn thương và cơn đau ở khớp ngón tay cái thường không quá nghiêm trọng và xảy ra phổ biến. Tuy nhiên nếu những phương pháp điều trị đau khớp ngón cái tại nhà không thể giúp bạn cải thiện tình trạng đau nhức, cơn đau kéo dài hoặc có dấu hiệu phát triển mạnh, người bệnh nên đến bệnh viện để tiến hành kiểm tra ngay lập tức.

Sau khi kiểm tra xác định nguyên nhân gây đau, bác sĩ chuyên khoa có thể kê cho bạn một đơn thuốc giảm đau gồm những loại thuốc sau:

Thuốc giảm đau tại chỗ

Thuốc giảm đau tại chỗ có thể được sử dụng dưới dạng gel, thuốc xịt, kem bôi, thuốc dán… Để khắc phục tình trạng đau khớp ngón tay cái, bác sĩ có thể yêu cầu bạn sử dụng kem trị viêm khớp Bengay, kem Sportscternal (thích hợp với những những hoạt động thể thao), Aspercternal.

Thuốc giảm đau theo toa

Thuốc giảm đau theo toa như Tramadol (Conzip, Ultram), Celecoxib (Celebrex)… phù hợp với những trường hợp có cơn đau xuất hiện do chấn thương nặng, tình trạng đau nhức khớp ngón tay không thể khắc phục bằng những loại thuốc hoặc các phương pháp giảm đau thông thường, cơn đau làm ảnh hưởng đến các hoạt động. 

Tuy nhiên những loại thuốc giảm đau kê toa thường gây ra tác dụng phụ và có thể gây nghiện nếu bạn sử dụng thuốc dài ngày hoặc sử dụng thuốc với liều cao. Chính vì thế, người bệnh nên sử dụng thuốc đúng liều và chỉ sử dụng thuốc trong một thời gian ngắn theo chỉ định của bác sĩ. Người bệnh tuyệt đối không tự ý dùng thuốc để tránh gây nguy hiểm.

Tiêm Cortisone

Cortisol là một loại thuốc kháng viêm cực mạnh. Thuốc phù hợp với những bệnh nhân có cơn đau mãn tính, đau nghiêm trọng, viêm khớp, mất khả năng di chuyển hoặc khả năng vận động của ngón tay. Do đó, nếu tình trạng đau ở khớp ngón tay cái xuất hiện do bệnh viêm khớp hoặc các bệnh mãn tính khác, bệnh nhân có thể được bác sĩ chuyên khoa yêu cầu tiêm Cortisone vào khớp ngón tay cái.

Việc tiêm Cortisone có thể giúp bạn giảm đau nhanh chóng và khôi phục khả năng vận động của ngón tay. Tuy nhiên, thuốc chỉ phát huy hiệu quả giảm đau trong một thời gian ngắn (khoảng vài tuần đến vài tháng). Ngoài ra thủ thuật này cũng đi kèm với nhiều rủi ro, đặc biệt là nhiễm trùng khớp.

Điều trị đau khớp ngón tay cái bằng vật lý trị liệu 

Hoạt động trị liệu hoặc vật lý trị liệu đóng vai trò quan trọng trong việc điều trị đau khớp ngón tay cái không can thiệp bằng phẫu thuật. Mục tiêu của phương pháp này là giúp bệnh nhân hiểu và nắm được cách kiểm soát cơn đau, cứng khớp và những triệu chứng khó chịu khác. Đồng thời giúp giữ khớp ngón tay và bàn tay trong điều kiện tốt nhất.

Khi áp dụng vật lý trị liệu chữa đau khớp ngón tay cái, bệnh nhân sẽ được học cách làm dịu những triệu chứng khó chịu và các cơn đau, ngăn ngừa tình trạng co cứng khớp và duy trì được sự linh hoạt, sức chịu đựng của khớp ngón tay.

Bài tập về căng cơ và biên độ chuyển động sẽ giúp bệnh nhân cải thiện khả năng vận động của ngón tay. Bài tập tăng sức mạnh cho cánh tay và bàn tay có tác dụng bảo vệ ngón tay trước áp lực hoặc trước tình trạng sốc và giữ vững bàn tay. Tuy nhiên để đạt được hiệu quả, người bệnh cần phải kiên trì luyện tập thường xuyên và áp dụng đều đặn.

Phẫu thuật chữa đau khớp ngón tay cái

Phẫu thuật là phương pháp chữa đau khớp ngón tay cái được xem xét cuối cùng và chỉ được chỉ định khi những phương pháp điều trị khác điều đã được thử nhưng không mang lại hiệu quả chữa bệnh. Phương pháp điều trị này sẽ được xem xét đầu tiên khi có kết quả chẩn đoán bạn bị gãy xương ngón tay.

Đối với những trường hợp có cơn đau khớp ngón tay cái xuất hiện do bệnh lý, phương pháp phẫu thuật có thể giúp bệnh nhân cải thiện tốt tình trạng đau nhức, duy trì khả năng vận động. Đồng thời phòng ngừa những dị tật và các biến chứng có thể xảy ra.

Thay thế khớp hoặc điều chỉnh các chấn thương khi cần thiết là những phương pháp phẫu thuật phổ biến nhất. Tuy nhiên, phương pháp điều trị này thường đi cùng với những biên chứng và một số rủi ro nhất định. Chính vì thế, người bệnh nên trao đổi với bác sĩ chuyên khoa về các rủi ro và những lợi ích trước khi tiến hành phẫu thuật. 

Đau khớp ngón tay cái có thể là dấu hiệu của những bệnh lý xương khớp hoặc các chấn thương nghiêm trọng. Chính vì thế, để bảo vệ sức khỏe và phòng ngừa các biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra, người bệnh nên đến bệnh viện để tiến hành kiểm tra ngay khi cơn đau xuất hiện. Đồng thời trao đổi với bác sĩ chuyên khoa và áp dụng những phương pháp điều trị thích hợp.