Làm Sao Để Hạ Men Gan Mà Không Cần Dùng Thuốc?

Gan là cơ quan chịu trách nhiệm đào thảo độc tố và dự trữ năng lượng để cung cấp cho các hoạt động của cơ thể . Khi men gan tăng cao đồng nghĩa với hoạt động chức năng gan suy giảm, từ đó gây ra vô số ảnh hưởng đến sức khỏe. Có những phương pháp hạ men gan đơn giản mà bạn có thể áp dụng tại nhà nếu rơi vào tình cảnh này.

Điều gì ảnh hưởng đến chỉ số men gan?

Có rất nhiều nguyên nhân tác động khiến men gan tăng hoặc giảm. Sự gia tăng men gan thường xảy ra khi các tế bào gan bị ảnh hưởng. Chỉ số men gan càng tăng cao và không có dấu hiệu ổn định cho thấy những tổn thương ở tế bào. Cụ thế những yếu tố ảnh hưởng đến sự tăng – giảm men gan gồm có:

– Tình trạng viêm gan

Men gan cao là một trong những dấu hiệu đặc trưng của bệnh viêm gan. Viêm gan là bệnh lý do virut gây ra, được phân thành nhiều nhóm gồm virus viêm gan A, B, C, E, D. Ở bất kỳ dạng viêm gan nào cũng làm cho men gan tăng cao đột biến. Nếu như men gan tăng ở mức từ 1 – 2 lần là ở mức độ nhẹ, chỉ số tăng hơn 2 – 5 lần là mức độ trung bình và tăng trên 5 lần là tăng ở mức độ nghiêm trọng.

Khi các virus này xâm nhập vào tế bào gan, chúng có thể gây ra những tổn thương nguy hiểm vì khả  năng hủy hoại tế bào gan nhanh chóng, khó có thể kiểm soát. Khi các tế bào gan bị tấn công thì lượng men gan giải phóng ngày càng nhiều. Vì thế ở những người bệnh ung thư gan hoặc viêm gan cấp độ nặng nhất thì men gan có thể lên đến  5.000U/l. 

– Ảnh hưởng từ rượu, bia

Có thể nói tình trạng men gan tăng đột ngột thường là do tác dụng của rượu, bia. Nhất là ở các loại rượu có nồng độ cồn cao, chúng thường chứa nhiều chất độc hại nhanh chóng gây ra tổn thương cho tế bào gan. Ở những người nghiện rượu, tế bào gan thường bị hủy hoại tế nghiêm trọng, từ đó men gan cao hơn bình thường một cách đáng kể. Thông thường men gan tăng do rượu có khuynh hướng tăng cao từ 2 – 10 lần so với bình thường.

– Do bệnh sốt rét

Một nguyên nhân ảnh hưởng đến chỉ số men gan đột ngột là bệnh sốt rẻ. Khi người bệnh nhiễm phải ký sinh trùng sốt rét, đặc biệt là sốt rét ác tính, bên cạnh các triệu chứng lâm sàng thì nồng độ men gan tăng cao rất nhanh. Do tế bào gan, thận bị tổn thương, các virus này có thể phát triển lan rộng. Do hệ miễn dịch suy yếu mà virus sốt rét sẽ gây nguy hiểm cho các cơ quan khác như mật, dạ dày, tuyến tụy…

– Tổn thương đường mật

Chỉ số men gan có xu hướng tăng nhanh khi người bệnh mắc các bệnh về đường mật. Cụ thể như bệnh viêm đường mật, viêm túi mật, sỏi túi mật, hoặc áp-xe gan. Gan và mật là những cơ quan có mối quan hệ mật thiết trong cơ thể, điều này có thể dễ hiểu khi mật bị bệnh thì chỉ số men gan và chức năng gan cũng có khuynh hướng ảnh hưởng theo.

– Do bệnh lý mỡ trong máu

Những người mắc bệnh mỡ trong máu có lượng men gan tăng  cao hơn so với thông thường. Đối với trường hợp mỡ máu nghiêm trọng, lượng men gan có thể tăng lên đến 3.000U/l. Đối với những người bệnh dùng thuốc giảm mỡ máu cũng có thể ảnh hưởng đến chỉ số men gan. Tuy nhiên vẫn có trường hợp gan của bệnh nhân bị tổn thương nhưng men gan không tăng. Chẳng hạn như hội chứng urê huyết, và những bệnh nhân chạy thận nhân tạo định kỳ.

Một số nguyên nhân ảnh hưởng đến men gan khác còn có thể là do ứ sắt, viêm gan tự miễn, hoặc người bệnh mắc các bệnh lý tự miễn ở ruột non. Trong đó một số loại thuốc điều trị được lạm dụng quá mức sẽ làm ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa, từ đó gây ngộ độc tế bào gan. Nắm bắt được những yếu tố ảnh hưởng đến men gan sẽ hỗ trợ hạ men gan hiệu quả.

Làm sao để hạ men gan mà không cần dùng thuốc?

Theo các chuyên gia trong lĩnh vực, người bị bệnh men gan cao nằm trong mức độ nhẹ có thể điều trị bệnh tại nhà hiệu quả mà không cần sử dụng thuốc. Có hai phương án chính mà bệnh nhân cần kết hợp song song và sử dụng thuốc Nam và thay đổi chế độ sinh hoạt lành mạnh. Nếu áp dụng tốt và kiên nhẫn trong thời gian dài, chỉ số men gan cũng như chức năng gan của người bệnh sẽ có cải thiện đáng kể.

Cách hạ men gan cao bằng thuốc Nam

– Rau mã đề: Theo các công dụng được Đông y ghi nhận, cây mã đề có tác dụng điều trị các bệnh như đau mắt đỏ, viêm gan, chữa mụn nhọt rất tốt. Đặc biệt đối với người bệnh bị men gan cao, bệnh nhân nổi nhiều mụn nhọt có thể dùng mã đề ăn sống, hoặc hầm canh ăn  sạch liên tục trong 6 – 7 ngày. Uống nước lá mã đề giúp thanh lọc độc tố trong gan rất hiệu quả, vì thế đây được xem là bài thuốc nam chữa bệnh gan trứ danh mà người bệnh nên tham khảo.

– Rau đắng : Rau đắng là loại thực phẩm quen thuộc góp mặt trong nhiều bữa cơm của gia đình Việt. Còn được gọi bằng cái tên khác là cây biển súc, đây là thuốc Nam chữa bệnh nóng gan rất hữu hiệu và dễ tìm. Đồng thời rau đắng có tác dụng hạ men gan nhanh chóng, nhờ tác dụng này mà rau đắng được dùng chữa những bệnh nhiễm trùng, mụn nhọt, mát gan, giải độc… bằng cách ăn rau tươi, hoặc nấu canh thanh nhiệt.

– Cây Atisô:  Dược liệu quý thường được trồng tại các khui vực miền núi. Cây Atiso có tính mát, vị đắng, khi nấu nước uống có hương thơm dịu nhẹ. Tây y công nhận atiso là dược liệu tốt với khả năng nhuận gan, nhuận tràng, lợi tiểu, hỗ trợ làm giảm cholesterol trong máu. Không chỉ được dùng cho mục đích hạ men gan, nước Atiso còn giúp tăng tiết mật, đào thải mỡ máu và có khả năng chống viêm và kháng khuẩn hiệu quả.

– Cây diệp hạ châu: Biết đến phổ biến hơn là cây chó đẻ, cây thuốc trị men gan cao này có vị ngọt hơi đắng, tính mát. Công dụng chính là lợi tiểu, tiêu độc, sát trùng, hạ nhiệt…Người bệnh dùng cả cây chó đẻ nguyên rễ đem phơi trong râm, mỗi lần sắc thuốc dùng một lượng nhỏ hãm cùng nước sôi uống. Đây là bài thuốc chữa bệnh nóng gan, có tác dụng bảo vệ gan rất tốt đối với những người uống rượu bia nhiều, làm giảm nguy cơ nhiễm độc gan.

– Cà gai leo: Cà gai leo được Đông Y và Tây y công nhận có thể kiểm soát men gan hiệu quả. Trong đó, theo Đông y thì cà gai leo có tính ấm, vị the nên được dùng để tiêu độc, tán phong, hỗ trợ thải độc gan, trị gan nóng rất hữu hiệu. Đồng thời các hoạt chất flavonoid, solasodinon, saponin steroid của dược liệu có thể bảo vệ tế bào gan rất tốt.

Men gan tăng cao chủ yếu là do chế độ dinh dưỡng kém lành mạnh và thói quen uống bia rượu ở một số người. Việc tăng cường bổ sung một số nhóm thực phẩm có lợi đối với sức khỏe cũng có thể giúp người bệnh kiểm soát men gan. Các bác sĩ đã đưa ra một số điều cần làm để hạ men gan tại nhà, đơn giản gồm có:

– Ăn nhiều rau xanh: Người bệnh có thể tăng cường chế độ ăn rau hơn tinh bột trong khi men gan tăng cao. Lượng chất xơ và các vitamin có trong rau xanh có thể đảm bảo cung cấp các dưỡng chất cần thiết để hạ men gan, cũng như làm giảm mỡ dự trữ trong gan. Trong đó những loại rau tốt cho gan nhất là rau bina, bông cải xanh và bắp cải.

– Bổ sung nhóm ngũ cốc chất xơ: Các loại ngũ cốc giàu chất xơ như yến mạch, nhóm họ đậu, quả mọng, quả hạch, óc chó, hạnh nhân,…. Các thực phẩm có lợi này sẽ hỗ trợ phá vỡ cholesterol hình thành trong máu và kiểm soát tốt men gan. Đồng thời nhóm thực phẩm này cũng giúp tăng cường lượng mật do gan sản sinh và đào thải lượng chất béo.

– Nhóm thực phẩm chống oxy hóa: Các loại thực phẩm chống oxy hòa rất tốt cho gan, đặc biệt là người bị xơ gan, men gan cao hoặc gan nhiễm mỡ. Khi quá trình oxy hóa bị chặn đúng sẽ giúp tối ưu hóa hoạt động của gan. Những thực phẩm giàu chất chống oxy hóa bạn nên bổ sung gồm có: bơ, củ cải đường chứa flavonoid, hạy dẻ,…

– Từ bỏ rượu bia: Bia rượu là nguyên nhân gây tổn hạn gan của bạn nghiêm trọng nhất. Cách để hạ men gan đơn giản nhất là bạn nên bắt đầu loại bỏ rượu bia ra khỏi cuộc sống, điều này sẽ hỗ trợ cơ thể bạn khôi phục lại mức độ men gan. Khi cơ thể càng giảm lượng cồn hấp thụ, gan của bạn càng khỏe mạnh.

– Tăng lượng vitamin C: Nhóm thực phẩm giàu Vitamin C được đánh giá là rất cần thiết trong việc tăng sức đề kháng miễn dịch. Vitamin C cũng tham gia vào quá trình thúc đẩy hồi phục tế bào gan, từ đó hạ men gan và duy trì ở mức ổn định. Người bệnh nên tăng cường nhóm trái cây giàu vitamin C như cam quýt, bưởi,… và tránh xa thức uống có đường.

– Tập thể dục thường xuyên: Việc tập luyện điều độ sẽ giúp bạn có sức đề kháng khỏe mạnh và phòng chống được nhiều loại bệnh tật.  Điều này đem lại những hỗ trợ rất tốt để bảo vệ chức năng gan. Những bài tập đơn giản như đi bộ, hoặc yoga, chạy bộ 30 – 45 phút mỗi ngày sẽ mang lại những lợi ích tốt đẹp cho gan của bạn.

– Uống đủ nước: Các chuyên gia gan mật cho rằng bạn cần uống ít nhất là 8 ly nước mỗi ngày, đây là cách tốt nhất để đảm bảo hoạt động thanh lọc độc tố của gan diễn ra ổn định. Tốt nhất người bệnh hãy uống nước khi thức dậy và trước khi đi ngủ vào ban đêm, thời điểm này đảm bảo cơ thể bạn luôn được tối ưu hóa trong các chức năng hoạt động.

– Giảm cân: Người béo phì thường có chỉ số men gan cao và nguy cơ gan nhiễm mỡ cao hơn so với bình thường. Vì thế việc duy trì cân nặng là cách hiệu quả để kiểm soát men gan. Bạn nên điều chỉnh mức chỉ số khối cơ thể (BMI) dưới 23 và trên 18,5 để phòng tránh tình trạng béo phì. Kiểm soát vòng eo trong giới hạn cho phép ở nam giới dưới 90cm và phụ nữ dưới 80cm.

– Kiểm tra thuốc đang dùng: Một số loại thuốc có thể ảnh hưởng đến chức năng gan của bạn và khiến men gan tăng cao đột ngột. Chẳng hạn như acetaminophen và ibuprofen, đây là các loại thuốc có thể gây tổn thương gan nếu bạn sử dụng lâu dài. Nên trao đổi với bác sĩ khi sử dụng các thuốc giảm đau để tránh gây tổn thương gan, cũng như dạ dày.

Hi vọng những giải pháp đơn giản trên đã phần nào giúp người bệnh giải đáp thắc mắc “Làm sao để hạ men gan mà không cần dùng thuốc?”. Cơn bản người bệnh cần xây dựng lối sống lành mạnh, ăn uống đủ chất và tuân thủ điều trị theo hướng dẫn của bác sĩ. Những yếu tố này sẽ giúp việc điều trị bệnh men gan cao diễn ra thuận lợi hơn trước nguy cơ biến chứng viêm gan, ung thư gan phát triển.

Thông tin trong bài viết chỉ mang tính tham khảo. Chúng tôi không đưa ra chẩn đoán, lời khuyên, chỉ định phương pháp điều trị thay cho bác sĩ chuyên khoa hoặc chuyên viên y tế.

Bài viết liên quan: Bị men gan cao nên uống lá gì tốt?